เรื่องอัคคีภัยดูเหมือนจะเป็นเรื่องเก่า ที่ทุกคนก็ดูเหมือนจะเข้าใจกันว่ารู้อยู่แล้ว ทำแล้ว แต่ความเป็นจริงดูเหมือนจะยังไม่รู้และยังไม่ได้ทำนะครับ เพราะว่าการเปลี่ยนแปลงของยุคสมัยมันเกิดอยู่เสมอและเกิดเร็ว บางอย่างเหตุเก่าๆ เคยเกิดอยู่เกิดแล้ว ก็ยังไม่เรียนรู้ ยังเกิดซ้ำกันอยู่เลยครับ ดูอย่างที่ เหตุจุดพลุ ในสถานบันเทิง ซานติก้าที่เกิดเหตุคนตายมีคนตายกว่าหกสิบคน เมื่อสิบห้าปีที่แล้วก็ยังมีคลิปวีดีโอที่เกิดเหตุไฟไหม้เพราะจุดพลุ ในสถานที่ปิดอยู่เหมือนเดิมครับ
ความเสี่ยงใหม่ที่เกิดจากอัคคีภัยมันเกิดจากการเปลี่ยนแปลงไปของสี่สิ่งนี้ครับ
หนึ่ง จากสังคมผู้สูงอายุ ทำให้มีผู้สูงอายุอาศัยในคอนโดมิเนียม และอาคารสูงเพิ่มขึ้น ในขณะที่การออกแบบทางหนีไฟ ออกแบบไว้สำหรับลำเลียงคนหนีภัยที่เป็นคนทั่วๆไป
smoke detector อุปกรณ์ถังดับเพลิง และอื่นๆ ไว้ป้องกันเหตุ สิ่งที่คนมักลืมคิดไปคือว่า ถ้าห้องเราเป็นต้นเพลิง เรามีความผิดตามกฎหมายอาญานะครับ จะโดนฟ้องได้ทั้งแพ่งและอาญา ตามมาตรา 220 ของกฎหมายอาญา มีโทษจำคุกไม่เกินเจ็ดปีและโทษปรับไม่เกินหนึ่งแสนสี่หมื่นบาทครับ
สอง ลักษณะการใช้อาคาร ก็ไม่เหมือนเดิม จากการที่คนค้าขายกันออนไลน์ ก็เกิดเป็น เทรน ในการเก็บของไว้ที่ห้อง หรือทำอาหารส่งกันที่ห้อง ทำให้เกิดความเสี่ยงในการเป็นต้นเพลิงของเจ้าของห้องเหล่านั้นเพิ่มขึ้น เจ้าของห้องเหล่านี้ต้องมีความเข้าใจเรื่องความเสี่ยงจากอัคคีภัยเพิ่มด้วย เขาจะได้จัด
สาม การเปลี่ยนแปลงไปของการสร้างอาคาร และวัสดุที่ใช้สร้างอาคาร กล่าวคืออาคารสมัยใหม่ เน้นการก่อสร้างเร็ว มีความเสี่ยงจากโครงสร้างที่อาจพังทลายลงได้เร็วขึ้นเมื่อเกิดไฟไหม้ รวมถึงวัสดุที่ใช้ ก็ลามไฟ และไหม้ไฟได้เร็วขึ้น
สี่ เครื่องมือเครื่องใช้อุปกรณ์ไฟฟ้าที่มีแบตเตอรี่ เป็นส่วนประกอบ สามารถติดไฟได้เองโดยไม่ต้องใช้ออกซิเจน เรียกว่า Thermal runaway ดังนั้น ต้องเตรียมอุปกรณ์ในการดับไฟสำหรับเชื้อเพลงประเภทแบตเตอรี่ไว้ รวมถึงเวลานำแบตเตอรี่ไปกำจัด ก็ต้องแยกการทิ้งไว้ต่างหากด้วยครับ เพื่อป้องกันการไฟไหม้ในที่ทิ้งขยะครับ
สำหรับผู้ออกแบบ และเจ้าของอาคาร ก็ต้องตระหนักรู้และประเมินความเสี่ยงของการเกิดเหตุไฟไหม้ และการอบยพ เพราะกฎหมายให้ผู้ออกแบบใช้ดุลพิจนิจในการเลือกกำหนดระดับความเสี่ยง ทำให้ผู้ออกแบบต้องเข้าใจความเสี่ยงที่เพิ่มขึ้นเหล่านี้
ส่วนผู้อยู่อาศัย ก็สังเกตุว่าเคยได้ยินเสียงสัญญาณเตือนไฟไหม้บ้างไหม สังเกตุว่าคอนโดของเราใช้ smoke detector หรือ heat detector กันแน่ เพราะ ต้ว heat detector ไม่ได้มีไว้ใช้เตือนอัคคีภัยครับ และก็เข้าร่วมการซ้อมหนีไฟของอาคารด้วยนะครับ
ส่วนใครสนใจข้อมูลเรื่องมาตรฐานป้องกันอัคคีภัย ลองไปซื้อเล่มของ วิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทยมาใช้อ้างอิงได้ครับ ชื่อนี้เลยครับ มาตรฐานป้องกันอัคคีภัย